Χρονολόγιο

Στις 5 Ιανουαρίου 1913 έφθασαν πληροφορίες στη Λήμνο, όπου ήταν συγκεντρωμένος ο ελληνικός στόλος, ότι ο οθωμανικός στόλος κινούνταν προς τα Δαρδανέλλια. Απέπλευσαν αμέσως το εύδρομο Αβέρωφ, τα θωρηκτά Ύδρα, Σπέτσαι και Ψαρά και 7 αντιτορπιλικά. Ο οθωμανικός στόλος αποτελούνταν από τα θωρηκτά Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα (Barbaros), Τουργκούτ-Ρέις (Turgut Reis) και Μεσουδιέ (Mesudiye) το καταδρομικό Μετζητιέ (Mecidiye), 6-8 αντιτορπιλικά και σκάφη συνοδείας. Οι πρώτες βολές έγιναν από τον οθωμανικό στόλο και απάντησε ο ελληνικός με καταιγισμό πυρών. Επλήγη σοβαρά το Μπαρμπαρόσσα με αποτέλεσμα ο οθωμανικός στόλος να κάνει στροφή για να μπει στα Στενά. Τον οθωμανικό στόλο ακολούθησε ο Αβέρωφ, ο οποίος με τις βολές του προξένησε μεγάλες ζημιές στο Τουργκούτ Ρέις.  Οι ελληνικές απώλειες ήταν ασήμαντες και ο οθωμανικός στόλος δεν εξήλθε άλλη φορά από τα Στενά σε όλη τη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου.

Οι πρώτες δυνάμεις των ANZAC αναχωρούν από τα λιμάνια Albany και Fremantle για να πολεμήσουν στην Ευρώπη.Το Βρετανικό Πολεμικό Συμβούλιο αποφασίζει να διεξάγει ναυτική επιχείρηση και να αποβιβάζει δυνάμεις στην Καλλίπολη με σκοπό να εκπορθήσει τα Στενά, να καταλάβει την Κωνσταντινούπολη και να εφοδιάσει το ρωσικό στρατό.

Εντολή επίθεσης κατά των Στενών από τον λόρδο Ναυαρχείου Τσώρτσιλ. Τα θωρακισμένα βρετανικά καταδρομικά HMS Indomitable και Indefatigable και τα γαλλικά θωρηκτά Suffren και Vérité, βομβάρδισαν για πρώτη φορά τα οχυρά Sed el Bahr στην ευρωπαική ακτή και το Kum Kale στην ασιατική ακτή.

Το Βρετανικό Πολεμικό Συμβούλιο αποφασίζει να διεξάγει ναυτική επιχείρηση και να αποβιβάζει δυνάμεις στην Καλλίπολη με σκοπό να εκπορθήσει τα Στενά, να καταλάβει την Κωνσταντινούπολη και να εφοδιάσει το ρωσικό στρατό.

Δεκάδες βρετανικά και γαλλικά πολεμικά σκάφη συγκεντρώθηκαν στο Μούδρο της Λήμνου προκειμένου να συγκροτήσουν τη δύναμη που θα εκπορθούσε τα Στενά. Επικεφαλής ήταν το dreadnaught HMS Queen Elizabeth. Επίσης έφθασαν στη Λήμνο πολλά βοηθητικά σκάφη και δεκάδες εμπορικά και επιβατικά πλοία που είχαν μετατραπεί σε μεταφοράς στρατιωτών, καθώς και νοσοκομειακά σκάφη.

Οι Βρετανοί ζητούν επίσημα από την ελληνική κυβέρνηση την παραχώρηση της Λήμνου προκειμένου αυτή να χρησιμοποιηθεί ως βάση για την εκπόρθηση τω ν Στενών και την εκστρατεία της Καλλίπολης . Η ελληνική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Βενιζέλο εγκρίνει το αίτημα.

Τέλη Φεβρουαρίου αρχίζουν να  αποβιβάζονται στη Λήμνο οι δυνάμεις της 2ης βρετανικής μεραρχίας και θα αρχίσουν να δημιουργούν τις πρώτες εγκαταστάσεις στο νησί.

Συνεχείς ναυτικές επιχειρήσεις των βρετανικών και γαλλικών πολεμικών πλοίων κατά των οχυρών των Δαρδανελλίων.

Οι πρώτες μονάδες των ANZAC αποβιβάζονται στη Λήμνο. Πρόκειται για την τμήματα της 3ης ταξιαρχίας πεζικού, το 3ο νοσοκομείο, ο 1ος σταθμός επίδεσης τραυμάτων και ένα μέρος της επιμελητείας.

Το 1ο νοσοκομείο των Αυστραλών εγκαθίσταται στην περιοχή του Μούδρου. Θα ακολουθήσουν και πολλά ακόμη.

Ναυτική δύναμη Βρετανών και Γάλλων με 18 θωρηκτά και άλλα πολεμικά πλοία ξεκινά υπό τη διοίκηση του ναυάρχου De Robeck για να εκπορθήσει τα Στενά. Η επιχείρηση αποτυγχάνει. Ο στόλος χάνει τρία θωρηκτά και επιστρέφει στο Μούδρο.

Σε όλη την έκταση του κόλπου του Μούδρου πραγματοποιούνται αποβατικές ασκήσεις και γυμνάσια. Στρατιώτες επιβιβάζονται από τα μεταγωγικά πλοία στις βάρκες και κατευθύνονται με αυτές στις ακτές.

Ο βρετανικός πολεμικός στόλος με επικεφαλής το θωρηκτό HMS Queen Elizabeth και πολλά μεταγωγικά σκάφη ξεκινά από τον Μούδρο με σκοπό την απόβαση στην Καλλίπολη. Οι περισσότεροι θα αποβιβαστούν στον κόλπο που ονομάστηκε μετά Anzac Gulf. Οι υπόλοιποι στον κόλπο V neck κοντά στο ακρωτήριο της Έλλης. Σκοπός τους ήταν να καταλάβουν τα οχυρά των Δαρδανελλίων

Εγκατάσταση του 2ου και του 3ου νοσοκομείου των Αυστραλών στην χερσόνησο του Πορτιανού.

Άφιξη στη Λήμνο του 10ου τάγματος των ANZAC με σκοπό την ξεκούραση στο στρατόπεδο στη Σάρπη. Ήταν το τελευταίο που εγκατέλειψε την περιοχή της Καλλίπολης.

Εκκένωση της Λήμνου από τα στρατεύματα που είχαν αποσυρθεί από την επιχείρηση της Καλλίπολης. Τα στρατεύματα μεταφέρθηκαν στην  Αλεξάνδρεια και στη Θεσσαλονίκη για να λάβουν μέρος και σε άλλες μάχες.

Εκκένωση της Λήμνου από τα νοσοκομεία και την επιμελητεία των Αυστραλών, των Βρετανών και των Γάλλων.

Παραμένει μεγάλη ναυτική δύναμη Βρετανών στη Λήμνο με επικεφαλής τα θωρηκτά HMS Lord Nelson και HMS Agamemnon.

Διεξάγεται η ναυμαχία της Ίμβρου βορείως της Λήμνου μεταξύ των γερμανικών πλοίων Goeben και Breslau, που ενταχθεί στον οθωμανικό στόλο και μετονομαστεί σε Yavûz Sultân Selîm  και Midilli και βρετανικών αντιτορπιλικών και περιπολικών. Το Breslau βυθίστηκε και το Goeben έπαθε σοβαρές ζημιές.

Υπογράφηκε στο Μούδρο, πάνω στο βρετανικό θωρηκτό HMS Agamemnon η ανακωχή μεταξύ των δυνάμεων της Entente και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας με την οποία η δεύτερη τερμάτιζε τη συμμετοχή της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.